Άπειρες φορές μου έχει διηγηθεί ο πατέρας μου ιστορίες για το χωριό του, το Καταφύλλι Καρδίτσας. Ακόμη και σήμερα, όταν τον πιάνει νοσταλγία, αφηγείται πότε πότε την ιστορία του τόπου, η οποία, βέβαια, βρίσκεται μισή θαμμένη κάτω από το πέρασμα του χρόνου και μόνο η άλλη μισή μας καταδέχεται.
Παλιότερα το Καταφύλλι ονομαζόταν Σελιπιανά. Το όνομά του το είχε πάρει από έναν παλιό βασιλιά του τόπου, τον Σέλιπο.
Το ορειχάλκινο αγαλματίδιο που βρέθηκε από τον Χ. Τσιάκαλο.
Οι αρχαιολόγοι το ονόμασαν «Σκύλλα».
Παλιότερα κάποιος είχε βρει το άγαλμα της θεάς Αθηνάς, όμως κάποιος αρχαιοκάπηλος τον ξεγέλασε και αγόρασε το άγαλμα με λίγα χρήματα σαν αντάλλαγμα. Οι φήμες γύρω από θησαυρούς και θαμμένα φλουριά οργιάζουν. Πολλές φορές, οι φήμες αυτές μπλέκονται και με το μεταφυσικό και από το σμίξιμό τους δημιουργούνται θρύλοι, όπως αυτός που ακολουθεί:
«Κάποτε, σε μία σπηλιά, βρισκόταν μία πλάκα, πάνω στην οποία συνέχεια καθόταν ένας τράγος και κοιμόταν. Οι χωριανοί, λέγανε ότι κάτω από την πλάκα βρισκόταν θησαυρός, συγκεκριμένα ένα καζάνι με λίρες. Ο τράγος λοιπόν, σύμφωνα με την παράδοση, πήγαινε συνέχεια εκεί και φύλαγε τις λίρες. Κάποτε, όμως, έπεσε πολλή βροχή και το ρέμα φούσκωσε, έφτασε στα τοιχώματα και ξήλωσε το χώμα, ώσπου τελικά έμεινε μόνο η πλάκα. Σύμφωνα με την παράδοση, το ορμητικό νερό πήρε και το καζάνι με τον θησαυρό και το παρέσυρε. Λέγανε, όμως, οι χωριανοί, ότι βρήκανε αποτυπώματα από το καζάνι που βρισκόταν εκεί, κάτω από την πλάκα, αποδεικτικό, σύμφωνα με αυτούς, στοιχείο πως ο μύθος ήταν αληθινός. Επίσης, ένας θρυλικός θησαυρός που αναφέρανε οι κάτοικοι, ήταν η «γουρούνα με τα εφτά γουρουνόπουλα». Πολλοί ανέφεραν ότι έβλεπαν τους μυθικούς θησαυρούς στα όνειρά τους, κάνοντας τις φήμες να οργιάζουν ακόμα πιο πολύ. Και έτσι, στόμα με στόμα, μεταδόθηκαν οι ιστορίες για τους θησαυρούς του τόπου.»
«Συνέχεια καθόταν ένας τράγος και κοιμόταν…»
Μόλις άκουσα την ιστορία, το μυαλό μου πήγε αμέσως σε αμέτρητους παρόμοιους θρύλους που είχα ακούσει παλιότερα από διάφορα πρόσωπα, σύμφωνα με τα οποίους πάντα, όταν υπάρχει ένας σημαντικός θησαυρός, κάποιο ζώο ή μυθικό πλάσμα κάθεται δίπλα του ή πάνω του και τον φυλάει, προστατεύοντάς τον από τα ξένα χέρια. Το «ζούδι», όπως ονομάζονταν σε μερικούς θρύλους. Φαντάστηκα, λοιπόν, ότι ο τράγος είχε στα μάτια των χωριανών όψη διαφορετική από τους υπόλοιπους που είχαν στα μαντριά τους. Ίσως στα μάτια τους να ήταν άλλο ένα μυθικό ζούδι, ένα ζώο-προστάτης του θησαυρού.
Ο αφηγητής, κατά την διήγησή του, μου έκανε ξεκάθαρο πως ο θρύλος του τράγου - φύλακα είναι πολύ παλιός, σχεδόν όσο και το ίδιο το χωριό. Συγκεκριμένα, πίστευε πως γεννήθηκε άμα τη βασιλεία του Σέλιπου. Σύμφωνα με την προσωπική μου έρευνα, η άνοδος του Σέλιπου στον θρόνο σημειώθηκε το 178 π.Χ., χρονολογία που θεώρησα ενδεικτική της ευρύτερης πραγματικότητας στην Ελλάδα.
Το Καταφύλλι είναι γεμάτο σημάδια ενός αρχαιότερου πολιτισμού, μιας παλιάς μαγείας που λίγοι θα μπορούσαν να διακρίνουν. Με ένα σύντομο πέρασμα από τον τόπο και με μια λίγο πιο διεισδυτική ματιά, θα μπορούσε ίσως να δει κανείς τα ίχνη που άφησαν οι Αθαμάνες, λίγο πριν πέσουν στα χέρια των Ρωμαίων. Με λίγη φαντασία, θα μπορούσε να δει ακόμα και τον ίδιο τον Σέλιπο, να βαδίζει σ’ εκείνα τα αρχαία δρομάκια, να κάθεται στην σκιά της σπηλιάς από την οποία πήρε το καινούργιο του όνομα το χωριό (γύρω στο 1930) και να επιβλέπει το βασίλειό του.
Η αίγλη της περασμένης εκείνης εποχής παραμένει ασύλητη, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας του τόπου παραμένει μυστήριο. Για αυτό και πάντοτε ασκούσε έντονη μαγεία πάνω μου. Και δεν είναι να απορεί κανείς, που και μόνο στο άκουσμα του ονόματός του -που ακόμα και οι ίδιοι οι κάτοικοι δεν μπορούν να καταλήξουν από πού προέρχεται τελικά- έρχονται στο νου παλιοί, χαμένοι θησαυροί που κοιμούνται κάτω από εκείνα τα μυστήρια χώματα, περιμένοντας να ξεθαφτούν.
Μπορείτε να διαβάσετε:
Λαογραφικές Αφηγήσεις από την Ιωάννα Δ. Τσιάκαλου: Δεκαοχτούρα ΕΔΩ:
Λαογραφικές Αφηγήσεις από την Ιωάννα Δ. Τσιακάλου: Τα ξωτικά της ρεματιάς ΕΔΩ:
Πρώτη δημοσίευση στο: https://weirdsides.com