Οι αισιόδοξοι, οι φαντασιόπληκτοι και οι οσφυοκάμπτες
Γράφει ο Αθανάσιος Μ. Οικονόμου
Ήθελα στο δημοσίευμά μου αυτό να θέσω ως τίτλο: «Η Αργιθέα χθες, σήμερα, αύριο». Το θεώρησα πολύ τετριμμένο. Επέλεξα κάτι το πολύ ρεαλιστικό, αυτό που παρουσιάζει την ζώσα πραγματικότητα, αν και ήταν σε γνώση μου ότι μπορεί να δεχθώ απαντήσεις και χαρακτηρισμούς από «αισιόδοξους» πατριώτες... φαντασιόπληκτους, και από κατοικούντες στα αστικά κέντρα αναπτυξιολόγους του θέρους.
Ενώ, λοιπόν, τα σπίτια μας καίγονται, εμείς τραγουδούμε... Η υπόθεση της Αργιθέας δεν
Η πολιτεία εφήρμοσε ανέκαθεν μια πολιτική αναλγησίας και διαιώνισης του όλου προβλήματος με παρεμβάσεις αποσπασματικές. Δεν θέλησε ποτέ να σκύψει με βούληση πολιτική στο πρόβλημα και να δώσει λύσεις οριστικές, έστω στα βασικά και στα αναγκαία. Οι Αργιθεάτες υπέστησαν πολλά δεινά. Άλλοι οδοιπορούντες και φορτωμένοι έχασαν τη ζωή τους στα χιόνια, άλλοι ξεψύχησαν από την έλλειψη ενός ορού. Η επίσημη πολιτεία έμεινε παγερά ασυγκίνητη και οι τότε γενιές των συμπατριωτών μας δέχτηκαν αυτές τις καταστάσεις ως κάτι το νομοτελειακό.
Μεταγενέστερα και σταδιακά περάσαμε σε εποχές αφύπνισης και διεκδίκησης. Αλλά και τότε πολλοί Αργιθεάτες που ασχολήθηκαν με τα του τόπου μας, μπόλικο λιβάνι έκαψαν στα κομματικά τους θυμιατήρια, κινούμενοι από ιδιοτέλεια και μυωπικά μικροσυμφέροντα.
Και για να προλάβουμε κάποιους που θα θελήσουν να αμφισβητήσουν τα γραφόμενα, υπενθυμίζουμε μερικούς τίτλους Αργιθεάτικων εντύπων:
* « Κοσμογονία έργων στην Αργιθέα.»
* « Προβλήματα Αργιθέας STOP.»
* « Η Αργιθέα οδεύει στην Ανάπτυξη.»
* «Εργοτάξιο η Αργιθέα.»
Οι μόνιμοι κάτοικοι των πόλεων Αργιθεάτες λιβάνιζαν τον όποιο βουλευτή και το όποιο κόμμα, αδιαφορώντας για τα δεινά των μόνιμων κατοίκων. Αφήνουμε τους επί παντός επιστητού ειδήμονες, τους κραδαίνοντες το χωνί στα συνέδρια και στις συναθροίσεις του καλοκαιριού, τους κήρυκες της... ανάπτυξης.
Κι όταν έγραφα διαμαρτυρόμενος άρθρα με τίτλο «Αυτοκτονούμε χειροκροτούντες,» «Πάλι ξανάπιασαν το θυμιατήρι,» με αποκαλούσαν προβοκάτορα και απαισιόδοξο. Οι αφελείς και οι αδίστακτοι κομματικοί υπηρέτες, οσφυοκάμπτες και χειροκροτητές, στο ρόλο των «χρήσιμων ηλιθίων.» Και φτάσαμε στα χρόνια των... εκσυγχρονιστών Ραγκούσηδων που, με το «έτσι το θέλουμε,» ισοπέδωσαν και διέλυσαν την τοπική αυτοδιοίκηση, με δήμους αποτέλεσμα τερατογενέσεων. Οι νεκροπομποί της ελληνικής υπαίθρου.
Και οι Αργιθεάτες, έμπλεοι χαράς, πανηγύριζαν τη σύσταση του ενός Δήμου, γιατί οι καίσαρες απειλούσαν πως... δήθεν θα μας προσαρτήσουν στον κάμπο. Δεν υπήρχε άραγε πρωθυπουργός; Ένας συνεργάτης του δεν βρέθηκε να τον αφυπνίσει, πριν οι δήμιοι της αυτοδιοίκησης προχωρήσουν σε αυτό το ιδιαζόντως ειδεχθές έγκλημα;
Αντέδρασε η τότε αντιπολίτευση της Ν.Δ. Μόλις όμως ανήλθε στην εξουσία ποτέ δεν ασχολήθηκε με το άθλιο αυτό κατασκεύασμα του «Καλλικράτη.» Φτάσαμε στη σημερινή εικόνα της Αργιθέας, στην Αργιθέα της ερήμωσης και της πληθυσμιακής αφαίμαξης και των μεταδημοτεύσεων.
Παρουσιάζουμε αυτή την εικόνα προς προβληματισμό όλων, και για την ώθηση προς την αναθεώρηση του διεκδικητικού μας πλαισίου.
Πρέπει, επιτέλους, να καταλάβουμε ότι μια περιοχή αναπτύσσεται όταν έχει μόνιμο και ενεργό νέο ηλικιακά πληθυσμό.
Πρέπει να αντιληφθούμε ότι και αν, έστω υποθετικά, υπήρχε αυτός ο πληθυσμός, θα είχε έντονο το πρόβλημα της απασχόλησης. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι άλλο είναι τα ζωντανά χωριά και άλλο τα χωριά θέρετρα του ενός μηνός. Ας δούμε τη σημερινή πληθυσμιακή διαστρωμάτωση στην Αργιθέα κατά οικισμό, συνοικισμό, χωριό και δημοτική ενότητα, ειδικά κατά τους μήνες του χειμώνα.
Χρειάζεται σχέδιο διάσωσης
Ο Δήμος Αργιθέας πρέπει να εντείνει τις προσπάθειες για την άμβλυνση των δυσκολιών της καθημερινότητας των δημοτών. Παράλληλα να προσανατολιστεί στην εκπόνηση σχεδίου για τη διάσωση της περιοχής.
Η Αργιθέα δεν αποτελεί μοναδική περίπτωση στη χώρα μας. Οι ορεινές περιοχές της Ελλάδας καταλαμβάνουν το 65% της συνολικής έκτασης της εθνικής επικράτειας και κατοικείται μόνο από το 13% του πληθυσμού. Παρουσιάζουν τη χαμηλότερη πυκνότητα πληθυσμού και τη μεγαλύτερη πυκνότητα οικισμών.
Όλες αυτές οι περιοχές, ως απόμακρες- απρόσιτες ζώνες, λόγω του γεωγραφικού τους ανάγλυφου και της απόστασης από τον κεντρικό άξονα ανάπτυξης της χώρας και τα δίκτυα υποδομών, παρουσιάζουν χαρακτηριστικά μειονεκτικότητας και περιφερειακότητας.
Από το 1985 και μετέπειτα, η πολιτική για την «ανάπτυξη» των μειονεκτικών περιοχών εντάσσεται στη γενικότερη πολιτική εθνικής, περιφερειακής και τοπικής ανάπτυξης που χρηματοδοτείται με κοινοτικούς και εθνικούς πόρους.
Η ενίσχυση των περιοχών αυτών επικεντρώθηκε σε έργα και προγράμματα αγροτικού οδικού δικτύου, δικτύων ύδρευσης και εξηλεκτρισμού, αρδευτικών, βελτίωσης βοσκοτόπων και παροχών στους αγρότες και κτηνοτρόφους.
Σύμφωνα με τον «Χάρτη Ενοτήτων του Ορεινού Χώρου,» η Αργιθέα και η ευρύτερη περιοχή των Αγράφων ανήκουν στην «Ορεινή Ενότητα 3.» Αυτή περιλαμβάνει τους ορεινούς όγκους της περιφέρειας Θεσσαλίας και αφορά όλους τους νομούς της. Και ενώ οι νομοί Λαρίσης, Μαγνησίας και Τρικάλων κερδίζουν ορεινό πληθυσμό, ο Νομός Καρδίτσας είναι αυτός που χάνει ορεινό πληθυσμό.
Μόνον αν εφαρμοστεί ένα «Εθνικό Πρόγραμμα Δράσης για τις Ορεινές Περιοχές» με παράλληλο συντονισμό των κατακερματισμένων σήμερα υπηρεσιών και φορέων που διαχειρίζονται προγράμματα εθνικά και κοινοτικά μπορεί να φανεί ωφέλιμο για τους εναπομείναντες ορεινούς πληθυσμούς. Μόνον αν απεγκλωβιστούν οι ορεινοί Δήμοι, και ο δικός μας φυσικά, από τον χαρακτηρισμό του «απιστοποίητου,» θα μπορέσουν να προχωρήσουν στην γρήγορη εκτέλεση βασικών έργων και στη δημιουργία βασικών υποδομών.
Διαφορετικά, αγκιστρωμένοι σε ένα δαιδαλώδες γραφειοκρατικό σύστημα, θα παλεύουν για διεξόδους ανάμεσα σε διαδημοτικές συνεργασίες και προγραμματικές συμβάσεις. Τα παρεπόμενα των... φωστήρων που επινόησαν τον «Καλλικράτη.» Είναι θλιβερό, έργα δημοπρατημένα προ ετών να μην εκτελούνται γιατί είναι κολλημένα στα γρανάζια της γραφειοκρατίας.
Είναι απογοητευτικό, εργολάβοι να αναλαμβάνουν έργα προ πενταετίας και να μην τα εκτελούν. Και αν υποθέσουμε ότι κηρύσσονται έκπτωτοι, το μπλέξιμο με τη γραφειοκρατία απαιτεί περισσότερο χρόνο.
Στη Βουλή
Πριν λίγες μέρες συνεδρίασε στη Βουλή η Υποεπιτροπή Ορεινών Περιοχών.
Ζητούμενα, η ισόρροπη ανάπτυξη και η παραμονή του πληθυσμού στον ορεινό όγκο. Ίσως είναι η πρώτη φορά που επίσημα τίθεται θέμα «παραμονής του πληθυσμού.»
Γιατί για δεκαετίες συνεχώς μας «ανέπτυσσαν,» και οι αρμόδιοι φορείς και πολλοί συμπατριώτες Αργιθεάτες. Πολύ σωστά ο βουλευτής Γιώργος Κωτσός πρότεινε να συσταθεί Υφυπουργείο Ορεινών Περιοχών, και επίσης πολύ σωστά ο Δήμαρχος Αργιθέας Ανδρέας Στεργίου πρότεινε να συσταθεί Γενική Γραμματεία Ορεινότητας και Ταμείο Ορεινότητας.
Πρέπει επιτέλους να συνειδητοποιήσουμε τι θέλουμε. Αν θέλουμε τα χωριά μας να είναι, έστω και υποτυπωδώς βιώσιμα, ή να είναι χωριά θέρετρα και κυνηγετικές ζώνες.
Ας σταματήσουν κάποιοι να παραπλανούνται από την εικόνα της Αργιθέας του Αυγούστου. Και ας κατανοήσουμε ότι πρέπει να διεκδικούμε το εφικτό.
Γιατί το πρόβλημά μας δεν θα το λύσουν ούτε οι φτερωτές στα βουνά, ούτε η τρύπα που θα περάσει το νερό για να ξεδιψάσει ο κάμπος.
Θανάσης Μ. Οικονόμου
Πρώην Δήμαρχος Αχελώου &
Πρόεδρος Δ. Σ. Δήμου Αργιθέας.
* Το άρθρο δημοσιεύτηκε και στην εφημερίδα «ΑΡΓΙΘΕΑ»
