Γράφει η Παρθενία ΧαρίτουΤο σπουδαίο μοναστήρι της Σπηλιάς, βρίσκεται στην κορυφή ενός απόκρημνου βράχου, σε ύψος 900 μ. ανάμεσα στις πλαγιές με τα έλατα και τον ήχο του Πετριλιώτη που χύνεται στον Αχελώο. Η θέα ψηλά από το δρόμο είναι εξαιρετική. Μοιάζει σαν να έχει κρεμαστεί από τον απότομο βράχο και προκαλεί δέος στον προσκυνητή.
Στο εσωτερικό της ξεχωρίζουν οι δύο ναοί. Ο μικρότερος, σταυροειδούς ρυθμού με υπερυψωμένη στέγη, που είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου, είναι και ο παλαιότερος (υπολογίζεται στα 1604). Ο μεγάλος ναός (Καθολικό) της Ζωοδόχου Πηγής έχει κτισθεί το 1736 και είναι τρίκλιτη βασιλική με περίτεχνο ξυλόγλυπτο και επιχρυσωμένο τέμπλο του 1779. Στα θεμέλια του μοναστηριού βρίσκεται η Ιερή Σπηλιά.
Η παράδοση αναφέρει σαν ιδρυτές της Μονής Σπηλιάς δύο αδέλφια, τον Παρθένιο και τον Αθανάσιο, οι οποίοι το 1064 σε όνειρο που είδαν και οι δύο, η Παναγία τους υπέδειξε πού να κτίσουν μοναστήρι αφιερωμένο σε Αυτήν. Εκεί στο πιο απρόσιτο σημείο βρήκαν την Εικόνα της Παναγίας που όπως λέγεται ότι ίσως είναι έργο του Ευαγγελιστή Λουκά., ενώ με θαύμα αναφάνηκε και πόσιμο νερό, το οποίο ρέει ακόμη έως και σήμερα.
Το μοναστήρι αυτό, εκτός από έντονο θρησκευτικό έχει και ιστορικό ενδιαφέρον διότι έπαιξε σημαντικό ρόλο στους αγώνες του 1821. Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης έκανε συχνά πολεμικές συσκέψεις και συμβούλια στην Ιερά Μονή Σπηλιάς, αφού η θέση της είχε ιδιαίτερη στρατηγική σημασία. Η επαναστατική κυβέρνηση στα 1867 είχε την έδρα της στην Ιερά Μονή Σπηλιάς.
Την "Παναγιά Σπηλιώτισσα" οι πρόγονοί μας την τιμούσαν ιδιαίτερα ..Τα θαύματά της αναρίθμητα μέχρι και σήμερα.
Όποιος δεν την έχει επισκεφτεί ... εκείνος χάνει!
Διαδρομές από τις κοντινότερες μεγάλες πόλεις για τη Μονή Σπηλιάς
Από Αγρίνιο (132 χλμ.)
Από Άρτα (99,3 χλμ.)
Από Τρίκαλα (63,2 χλμ.)
Από Καρδίτσα (69,9 χλμ.)
Από Καρπενήσι (132 χλμ.)
