19 - 02 - 2025
Είσοδος μελών

Ela na paiksoume

dompolis2 Εκδήλωση-παρουσίαση του βιβλίου ''Ιωάννης Δομπόλης, Ηπειρώτης-Εθνικός ευεργέτης'', του Σπύρου Εργολάβου, από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, την Πέμπτη 12 Φεβρουαρίου 2015 και ώρα 19:00, στη Μεγάλη Αίθουσα του Πανεπιστημίου Αθηνών (κεντρικό κτήριο, Πανεπιστημίου 30).

 

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

 Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών οργανώνει εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου με τίτλο:

 «ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΟΜΠΟΛΗΣ Ηπειρώτης - Εθνικός Ευεργέτης, Γενικός Ταμίας της Ελλάδος (Υπουργός Οικονομικών) στην Κυβέρνηση Ι. Καποδίστρια, Ιδρυτής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών».

 Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 12 Φεβρουαρίου 2015 και ώρα 19:00 στη Μεγάλη Αίθουσα του Πανεπιστημίου Αθηνών (κεντρικό κτήριο, Πανεπιστημίου 30).

 Σας προσκαλούμε να παραστείτε.
Ο Πρυτανεύων
Κωνσταντίνος Ν. Μπουραζέλης
 Χρονικό όριο προσέλευσης: 18:45
 

 Πρόγραμμα

- Προσφώνηση από τον Πρυτανεύοντα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, καθηγητή Κωνσταντίνο Ν. Μπουραζέλη.

- Χαιρετισμός από τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Αποφοίτων Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων "ΟΙ ΖΩΣΙΜΑΔΕΣ", κύριο Φρίξο Πούρλη.

- Χαιρετισμός από τον Πρόεδρο της Αδελφότητας Δεσποτικού, κύριο Νικόλαο Κακαϊδή.

- Παρουσίαση του βιβλίου από τον Ακαδημαϊκό και ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Κωνσταντίνο Σβολόπουλο.

- Αποφώνηση από τον συγγραφέα του βιβλίου κύριο Σπύρο Εργολάβο.

 Ιωάννης Δομπόλης

ioannis dompolis Ο Ιωάννης Δομπόλης ήταν γιος του Τριαντάφυλλου Δομπόλη, ο οποίος στα μέσα του 18ου αιώνα εγκατέλειψε τη γενέτειρά του, το Δεσποτικό των Ιωαννίνων και με ενδιάμεσο σταθμό την Νίζνα της Ουκρανίας κατέληξε στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας, όπου ασχολήθηκε με το δερματεμπόριο. Εκεί πέθανε γύρω στα 1830. Ολόκληρη η οικογένεια των Δομπόλη είχε στο αίμα της, φαίνεται, τον ευεργετισμό, γιατί και ο παππούς του Ιωάννη και ο πατέρας του υπήρξαν ευεργέτες. Ο πρώτος - Ιωάννης και αυτός - ανοικοδόμησε με δαπάνη του την εκκλησία του χωριού του ο Άγιος Νικόλαος, η οποία σώζεται και σήμερα, ενώ ο δεύτερος κατέλειπε με τη διαθήκη του διάφορα ποσά στα κοινωφελή ιδρύματα των Ιωαννίνων, όπως το νοσοκομείο αλλά και εκκλησίες όπως το Αρχιμανδρειό, ενώ συνέστησε και κληροδότημα για τα Γιάννενα.

 Για τα σαράντα τουλάχιστον πρώτα χρόνια της ζωής του εθνικού ευεργέτη ελάχιστες εξακριβωμένες πληροφορίες υπάρχουν. Γεννήθηκε στην πρωτεύουσα της ρωσικής αυτοκρατορίας, την Αγία Πετρούπολη, μάλλον το 1769. Εκεί διδάχτηκε τα πρώτα ελληνικά γράμματα, συμπλήρωσε δε τη μόρφωσή του «αυτομάτως», καθώς εξομολογείται ο ίδιος, μελετώντας ελληνικά, ρωσικά και γαλλικά, τα οποία μιλούσε και έγραφε με αξιοζήλευτη άνεση (μάλιστα τον πρώτο καιρό της γνωριμίας του με τον Καποδίστρια οι δυο φίλοι ορκίστηκαν ότι δεν θα ξανακάνουν χρήση της γαλλικής γλώσσας - για λόγους εθνικής αξιοπρέπειας - όμως αυτό δεν τηρήθηκε και ο Δομπόλης έγραφε την εμπορική αλληλογραφία του πάντοτε στα γαλλικά). Στην αρχή ασχολήθηκε με το εμπόριο, ενώ λίγο αργότερα τράπηκε προς επικερδέστερες τραπεζικές εργασίες. Πρόσφερε συγχρόνως και πολλές υπηρεσίες προς τη ρωσική Αυλή, ώστε στα πενήντα του χρόνια του απονεμήθηκε ο τίτλος του Συμβούλου και Ιππότη. Μεταξύ της ελληνικής ομογένειας ήταν γνωστός «...ως ο τιμιώτατος, εγκρατής πολλών γλωσσών και φιλογενής ». Γρήγορα έγινε πάμπλουτος, όμως, ποιές ήταν ακριβώς οι επιχειρήσεις του και με τι τρόπο δημιούργησε την περιουσία του δεν είναι γνωστό.

 Το 1809 ο Δομπόλης γνωρίζεται με τον Ιωάννη Καποδίστρια - αξιωματούχο τότε της ρωσικής αυτοκρατορίας - στη Ρωσία γεγονός που θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη μετέπειτα ζωή του. Μια αδερφική φιλία αναπτύχτηκε μεταξύ των δύο ανδρών και η οποία ουδέποτε διαταράχτηκε. Το 1827 ο Καποδίστριας, εκλεγμένος ήδη κυβερνήτης της Ελλάδας, του ζητά να τον ακολουθήσει στην Αίγινα, και ο ίδιος - παρά την προχωρημένη ηλικία του - δεν αρνείται. Ο Καποδίστριας του αναθέτει τα καθήκοντα του Γενικού Ταμία της Ελλάδας (περίπου Υπουργός Οικονομικών), με μισθό 800 γρόσια το μήνα, τα οποία όμως ο Δομπόλης δεν δέχτηκε να τα εισπράττει, χαρίζοντάς τα «...εις το Έθνος». Στη θέση αυτή ο ευεργέτης έμεινε μόνο δύο χρόνια, γιατί λόγοι υγείας (είχε προσβληθεί νεαρός από φυματίωση) τον ανάγκασαν να επιστρέψει - παρά τη θέλησή του - στην Πετρούπολη, παραδίνοντας την υπηρεσία του με παραδειγματική τάξη και παίρνοντας για όλα εγγράφως την «ευγνωμοσύνη του Έθνους». Κατά την παραμονή του στην Αίγινα αφωσιώθηκε στα καθήκοντά του και έζησε εντελώς ασκητικά, ακολουθώντας την προτροπή του Καποδίστρια «...πρέπει να αρκεστούμεν επι του παρόντος εις άρτον μόνον και πυριτόβουλα », που πρώτος ο κυβερνήτης τήρησε.

 Μετά την επιστροφή του στη Ρωσία θα ασχοληθεί για ένα διάστημα με την αποκατάσταση της υγείας του και κατόπιν, πάλι για λίγο καιρό, με τις επιχειρήσεις του. Κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Δομπόλης έζησε στην Αγία Πετρούπολη αποτραβηγμένος, κινούμενος σε ένα πολύ στενό κύκλο επιφανών μελών της ελληνικής παροικίας, καθώς και ρώσων αξιωματούχων της τσαρικής αυλής. Πέθανε σε ηλικία 81 ετών, το 1850, άγαμος και άτεκνος.

 Ένα χρόνο πριν είχε συντάξει τη διαθήκη του τηρώντας την υπόσχεση που είχε δώσει στον Καποδίστρια, να μεταχειριστεί δηλαδή «παν μέσον προς διάδωσιν της δημοσίας εκπαιδεύσεως εν Ελλάδι». Η περιουσία του ανερχόταν σε 915.000 ρούβλια (ποσό τεράστιο για εκείνη την εποχή). Από αυτά κληροδότησε 100.000 στους συγγενείς του στα Γιάννενα και 815.000 στην Ελλάδα, ώστε - μετά την πάροδο 50 ετών, δηλαδή στα 1906 - να δημιουργηθεί στην Αθήνα ή στην τότε πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους (εννοούσε την Κωνσταντινούπολη), πανεπιστήμιο με την ονομασία ''Καποδιστριακόν''. Το ποσό αυτό προοριζόταν - όπως έγραψε στη διαθήκη του - για την ανέγερση κτιρίων, αγορά ακινήτων, εσωτερική οργάνωση, συντήρηση κλπ. «ώστε η εν αυτώ παίδευσις της νεολαίας να διευθύνεται ωφελίμως και να στηρίζεται επί των αρχών της Αγίας Ανατολικής και Ορθοδόξου ημών Εκκλησίας». Πράγματι έτσι έγινε και το 1911 το κολοσσιαίο ποσό που δημιουργήθηκε, μετά τον ανατοκισμό του, πέρασε στη διάθεση του Πανεπιστημίου Αθηνών, το οποίο σύμφωνα με τη βούληση του διαθέτη ονομάστηκε ''Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών''.

 Ο εθνικός ευεργέτης δεν ξέχασε την ιδιαίτερη πατρίδα του Ήπειρο και γράφει στη διαθήκη του: «Επιθυμώ ίνα τριάκοντα έως πεντήκοντα των σπουδαστών του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου εκλέγονται πάντοτε εκ νέων καταγομένων εξ Ηπείρου ». Και τελειώνει : « Η κηδεία μου θα γίνει άνευ πομπής, εις μόνον ιερεύς, εκείνος ο οποίος είναι και πνευματικός μου, να συνοδεύσει αυτήν. Θα του δωθώσιν δε 50 αργυρά ρούβλια διά τας μνημονεύσεις επί σαράντα ημέρας και διά την επέτειον μνημόσυνον της ημερομηνίας του θανάτου μου. Το φέρετρόν μου να είναι εκ ξύλου κοινού, βεβαμένου και να σύρεται υπό ενός μόνου ζεύγους ίππων. Τόπος της ταφής μου θα είναι ή το κοιμητήριο Σμολένσκι ή το Βουλκώφ, αναλόγως της εποχής κατά την οποία θα αποθάνω και καθ' όσον η διάβασης του Νέβα δεν είναι δυνατή ». Η διαθήκη του εθνικού ευεργέτη ήταν γραμμένη στα ελληνικά και αποτελεί μνημείο σεμνότητας και φιλογένειας. Ο Ιωάννης Δομπόλης είχε στενές φιλικές σχέσεις και με δύο άλλους εθνικούς ευεργέτες, το Γεώργιο Σταύρου, με τον οποίο συνεργαζόταν για τραπεζικά θέματα όταν ο τελευταίος ήταν στη Βιέννη, και - κυρίως - με το Νικόλαο Ζωσιμά, ο οποίος τότε ζούσε στη Νίζνα. Ο Νικόλαος τον εκτιμούσε τόσο πολύ ώστε μόνο αυτόν εμπιστεύτηκε για να αναλάβει την αποστολή στην Αθήνα των χρημάτων με τα οποία αγόρασε τις πρώτες 250 μετοχές της νεαρής τότε Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας, όπως αναφέρει ο ίδιος ο Ζωσιμάς στη διαθήκη του. Ο Ιωάννης Δομπόλης, μαζί με τους Σίνες και το Βασίλειο Μελά, είναι ο μόνος ηπειρώτης εθνικός ευεργέτης που δεν γεννήθηκε στην Ελλάδα.

Ο καιρός στο Καταφύλλι

Koumpouriana

Σελίδες μελών
Δι@ύγεια - Δήμος Αργιθέας
Δήμος Αργιθέας
Τελευταία άρθρα