Λαογραφία και θεολογία: Τα έθιμα της “Λαμπρής” και της “αποκερασιάς”, το φως, τα κεριά, τα αυγά και οι χοροί
Πληροφορίες
Της Μαριλένας Φωκά (ΜΑ), κριτικού τέχνης & λογοτεχνίας
Το Πάσχα είναι μια γιορτή συνυφασμένη με το φώς. Ονομάζεται αλλιώς και Λαμπρή, ή Λαμπροφόρα καθώς μεταφέρει το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης του Θεανθρώπου, αλλά και όλων των ανθρώπων και συνοδεύεται με την λήψη του Αγίου Φωτός.
«Το φως, τα παλαιότερα χρόνια, παραγόταν με το άναμμα της φωτιάς. Σαν πολιτισμικό στοιχείο, στάθηκε πάντοτε πολύτιμο για τον άνθρωπο και η παρουσία του θεωρήθηκε ευεργετική σε πρακτικό και συμβολικό επίπεδο.
Έτσι, κατά τη διάρκεια της Μεγάλης εβδομάδας στον Ελλαδικό χώρο σαν έθιμο, ανάβονται φωτιές, εξαγνιστικές
Γράφει η Μαριάννα Αποστόλου, πρόεδρος του Ε.ΠΟ.Σ. Κρηνιτσας
Η Κρηνίτσα (Τοπική Κοινότητα Κρηνίτσης - Δημοτική Ενότητα ΠΑΛΗΟΚΑΣΤΡΟΥ), ανήκει στον δήμο ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ της Περιφερειακής Ενότητας ΤΡΙΚΑΛΩΝ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης”.
Με τη λέξη Πάσχα, Πασχαλιά, Λαμπρή και Λαμπρά (Κύπρο) εννοούμε το χρονικό διάστημα, δυο βδομάδων, που αρχίζουν από την Ανάσταση του Λαζάρου και τελειώνουν την Κυριακή του Θωμά. Το Πάσχα με απόφαση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, το 325 μ.Χ., ορίστηκε να γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας. Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή του Χριστιανισμού και από τα βυζαντινά χρόνια, τα χρόνια της
Γράφει η Μαριάννα Αποστόλου, πρόεδρος του Ε.ΠΟ.Σ. Κρηνιτσας
Με τη λέξη Πάσχα, Πασχαλιά, Λαμπρή και Λαμπρά (Κύπρο) εννοούμε το χρονικό διάστημα, δυο βδομάδων, που αρχίζουν από την Ανάσταση του Λαζάρου και τελειώνουν την Κυριακή του Θωμά. Το Πάσχα με απόφαση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, το 325 μ.Χ., ορίστηκε να γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας. Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή του Χριστιανισμού και από τα βυζαντινά χρόνια, τα χρόνια της τουρκοκρατίας και μέχρι σήμερα σ’ όλη την χώρα οι χριστιανοί προετοιμάζονται 40 μέρες πριν για τις πασχαλινές γιορτές.
Μετά τις Απόκριες αρχίζει στην Κρηνίτσα η νηστεία πριν το Πάσχα η οποία κρατάει 40 ημέρες, όσες μέρες
Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι!!!
Γράφει η Μαριάννα Αποστόλου
Ο Μάρτης/βραχιολάκι
Ο Μάρτης είναι ένα παμπάλαιο έθιμο και πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα, στα Ελευσίνια Μυστήρια. Οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων έδεναν μια κλωστή, την Κρόκη, στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι. Παντού στην Ελλάδα επικρατεί η συνήθεια να δένουμε στο αριστερό ή και στα δύο χέρια λίγο πιο πάνω από τον καρπό, ένα βραχιολάκι από κόκκινη και λευκή κλωστή.
Από τη 1η Μάρτη ως τις 31,την τελευταία μέρα του Φλεβάρη τα παιδιά στην Κρηνίτσα φοράνε στον καρπό του χεριού τους το βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, τον «Μάρτη» για να το βάλουν σε ένα δένδρο μόλις δουν χελιδόνι να το πάρει και να στήσει τη φωλιά του. Στην Κρηνίτσα ο
Αντρέας & Πηνελόπη Σέμπρου - Αδαμάκος & Πανάγιω Παπαρούνα ως οι παλιότεροι καταστηματάρχες του Ανθηρού
Πληροφορίες
Ένα κομμάτι της ζωής και της ιστορίας του Ανθηρού
Γράφει ο Μενέλαος Παπαδημητρίου
Ο ΑΝΤΡΕΑΣ ΣΕΜΠΡΟΣ με την Κυρία ΠΗΝΕΛΟΠΗ για πάνω από 62 χρόνια και ο ΑΔΑΜΑΚΟΣ ΠΑΠΑΡΟΥΝΑΣ με την Κυρία ΠΑΝΑΓΙΩ για κοντά 50 χρόνια κρατάνε ανοιχτά τα καφενεία - παντοπωλεία τους στο Ανθηρό Αργιθέας Καρδίτσας, έχοντας γράψει ιστορία στο χωριό μας.
Ως παλιά φρουρά, με το δικό του χαρακτήρα και ίσκιο ο καθένας τους και με τον επαγγελματικό τους αγώνα σε δύσκολα χρόνια για να ζήσουν τις φαμελιές τους, με την καλοσύνη τους, τα αστεία τους και το χαμόγελό τους εξυπηρέτησαν και εξυπηρετούν ακόμα το Ανθηρό έχοντάς το
Ζώντας στην εποχή της επικοινωνίας όλο και περισσότερο συνειδητοποιούμε τη δύναμη των λέξεων. Οι ίδιες, βέβαια, το «φώναζαν» από την εποχή του «μολών λαβέ» και βάλε, αλλά ποιος να τις ακούσει; Συνηθισμένοι οι άνθρωποι να κοιτάζουν το δάχτυλο που δείχνει το φεγγάρι και όχι το ίδιο το φεγγάρι, αγνοούν τη δύναμη των λέξεων, ενώ εντυπωσιάζονται από τον χρήστη τους. Φυσικά οι εντυπώσεις γρήγορα εξαφανίζονται, όπως οι πυγολαμπίδες, ενώ η Ιστορία διατηρεί το μήνυμα που περιέχουν οι λέξεις. Για παράδειγμα τις φράσεις: «Τις πταίει» και «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν» πολλοί τις θυμούνται, λιγότεροι γνωρίζουν ποιος τις είπε και ακόμα πιο λίγοι πότε και γιατί.
Και ας μη βιαστεί κανείς να πει ότι αυτές έμειναν, γιατί ειπώθηκαν από έναν κορυφαίο πολιτικό, τον
Από μόνη της η λέξη ταξίδι προκαλεί θετικά συναισθήματα. Μόνο στο άκουσμά της αλλάζει η διάθεση, η καθημερινότητα και τα προβλήματά της απομακρύνονται και στη θέση τους γεννιέται η χαρά της περιπέτειας, η εξερεύνηση του αγνώστου και η προσδοκία μιας ανέμελης διασκέδασης. Αρκεί, βέβαια, το ταξίδι να είναι κανονικό και ο ταξιδιώτης να μη συνοδεύεται... από τέσσερις! Βλέπετε ότι οι διευκρινίσεις στην εποχή μας είναι εντελώς απαραίτητες, μιας και χρησιμοποιούμε τις λέξεις κατά τέτοιο τρόπο, ώστε ο καθένας δίνει σ’αυτές και το δικό του περιεχόμενο. Μπορούμε να φανταστούμε, για παράδειγμα, - και χωρίς χαμόγελα - τι περιεχόμενο δίνουν οι πολιτικοί στη λέξη αλήθεια!
«Ο Φούλης» είναι ο τίτλος διηγήματος του Γιώργου Σταμούλη, που ανήκει σε μια αδημοσίευτη ως τώρα συλλογή ηθογραφικών διηγημάτων, που αποτυπώνουν τον τρόπο ζωής - όπως τον κατέγραψαν τα εφηβικά μάτια του συγγραφέα - των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής του Αγρινίου τις δεκαετίες του ‘’60 και ‘’70.
Ο «φούλης» και η «φούλα» είναι τα πιο διαδομένα ονόματα στην ευρύτερη περιοχή του Αγρινίου. Και ενώ δεν υπάρχει παπάς που να βαφτίζει με τέτοια ονόματα, λίγο πολύ όλους έτσι τους λένε, αρκεί να έχεις μια οικειότητα μαζί τους. Γιατί είναι αλήθεια ότι τα ονόματα αυτά δεν συνοδεύονται με το «κύριος» και το «κυρία»… Μπορείς να πεις, για παράδειγμα, ο κύριος Γιάννης, όχι και ο «κύριος φούλης»!
Βέβαια κάπου εκεί στις δεκαετίες του 60 και 70 μεσουρανούσε ο Φούλης με κεφαλαίο το «Φ». Ήταν ένας και μοναδικός. Αγνώστου - τουλάχιστον στους πολλούς - επιθέτου, πατρωνύμου και λοιπών στοιχείων ταυτότητας. Έμενε στα όρια Αγρινίου και Αγίου Κωνσταντίνου, χωρίς και
Σε πολλές εμπόλεμες περιοχές του πλανήτη όπου έχει επέμβει ο Ο.Η.Ε. για να σταματήσουν οι εχθροπραξίες δημιουργήθηκε η λεγόμενη πράσινη γραμμή. Σ’ αυτήν υπηρετούν στρατιώτες από όλες τις χώρες του κόσμου ξοδεύοντας δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο. Και όλα αυτά γιατί δεν έχουν… Αχελώο, ή τουλάχιστον ένα ποτάμι σαν τον Αχελώο. Από την αρχαιότητα, που λατρευόταν ως θεός, μέχρι και σήμερα επιτελεί άριστα το έργο του ειρηνοποιού. Ξεχωρίζει τους γείτονες με τέτοιο αποτελεσματικό τρόπο, ώστε δεν έχουν ποτέ διαφορές μεταξύ τους. Και όσες φορές τόλμησαν κάποιοι να αμφισβητήσουν την ιδιότητά του αυτή, το μετάνιωσαν πολύ γρήγορα, όταν τον είδαν αγριεμένο και φουσκωμένο από την μια άκρη στην άλλη να παρασέρνει στο ανελέητο ορμητικό
Το πόσο μπλεγμένοι είμαστε με όλους αυτούς τους αριθμούς και κωδικούς που συνοδεύουν τη ζωή μας το γνωρίζουμε όλοι. Το κακό είναι ότι όσο περνούν τα χρόνια, τόσο πολλαπλασιάζονται και οι αριθμοί. Έτσι, όπως πάμε, μπορεί να δούμε σε λίγο και τους παπάδες να βαφτίζουν τα παιδιά με αριθμούς. Το πλησιάζουμε πάντως, αφού και τώρα ακόμα για να ευχηθείς σε κάποιον που γιορτάζει, αν δεν έχεις δυο-τρεις αριθμούς τηλεφώνου, χρόνια πολλά δεν λες. Μέχρι πριν λίγα χρόνια αρκούσε το όνομα, το επώνυμο, άντε και το όνομα του πατέρα. Ειδικά στα χωριά ξεχώριζες μόνο από το μικρό όνομα και αν υπήρχε και άλλος με το ίδιο, πρόσθεταν και το όνομα του πατέρα ή της μάνας. Έλεγες ο ΓιώργοΛίας ή ο ΜάρκοΜαρίας και τελείωνες. Δεν υπήρχε άλλος.
Δηλώνοντας σήμερα σε δημόσια και ιδιωτικά έγγραφα τη μόνιμη κατοικία μας γνωρίζουμε πολύ καλά ότι λέμε ψέματα, αφού αλλάζει τόσο συχνά, ώστε μόνο μόνιμη δεν είναι. Θα μπορούσαμε, βέβαια, για λόγους ακριβολογίας να τη δηλώνουμε ως «τελευταία», αλλά για φανταστείτε χιλιάδες ανθρώπους σε Εφορίες ή Τράπεζες να συμπληρώνουν δηλώσεις και ταυτόχρονα να ψάχνουν για ξύλο ή να φτύνουν τον κόρφο τους;
Ο Φάνης, όμως, ο Σταύρου, με εξαίρεση εικοσιπέντε συνεχόμενες μέρες, ήταν απόλυτα συνεπής με τη δήλωσή του περί μόνιμης κατοικίας. Έζησε όλη του τη ζωή στο ίδιο χωριό, στο ίδιο σπίτι και πιθανόν
Το Πάσχα είναι μια γιορτή συνυφασμένη με το φώς. Ονομάζεται αλλιώς και Λαμπρή, ή Λαμπροφόρα καθώς μεταφέρει το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης του Θεανθρώπου, αλλά και όλων των ανθρώπων και συνοδεύεται με την λήψη του Αγίου Φωτός.
Η Κρηνίτσα (Τοπική Κοινότητα Κρηνίτσης - Δημοτική Ενότητα ΠΑΛΗΟΚΑΣΤΡΟΥ), ανήκει στον δήμο ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ της Περιφερειακής Ενότητας ΤΡΙΚΑΛΩΝ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης”.
Με τη λέξη Πάσχα, Πασχαλιά, Λαμπρή και Λαμπρά (Κύπρο) εννοούμε το χρονικό διάστημα, δυο βδομάδων, που αρχίζουν από την Ανάσταση του Λαζάρου και τελειώνουν την Κυριακή του Θωμά. Το Πάσχα με απόφαση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, το 325 μ.Χ., ορίστηκε να γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας. 
Ο ΑΝΤΡΕΑΣ ΣΕΜΠΡΟΣ με την Κυρία ΠΗΝΕΛΟΠΗ για πάνω από 62 χρόνια και ο ΑΔΑΜΑΚΟΣ ΠΑΠΑΡΟΥΝΑΣ με την Κυρία ΠΑΝΑΓΙΩ για κοντά 50 χρόνια κρατάνε ανοιχτά τα καφενεία - παντοπωλεία τους στο Ανθηρό Αργιθέας Καρδίτσας, έχοντας γράψει ιστορία στο χωριό μας.
Ο «φούλης» και η «φούλα» είναι τα πιο διαδομένα ονόματα στην ευρύτερη περιοχή του Αγρινίου. Και ενώ δεν υπάρχει παπάς που να βαφτίζει με τέτοια ονόματα, λίγο πολύ όλους έτσι τους λένε, αρκεί να έχεις μια οικειότητα μαζί τους. Γιατί είναι αλήθεια ότι τα ονόματα αυτά δεν συνοδεύονται με το «κύριος» και το «κυρία»… Μπορείς να πεις, για παράδειγμα, ο κύριος Γιάννης, όχι και ο «κύριος φούλης»!
